Nhà Bắc Bộ xưa – biểu tượng văn hoá và kiến trúc độc đáo

Nhiều gia chủ lựa chọn nhà Bắc Bộ xưa với mong muốn tìm lại khung cảnh làng quê yên bình và kế thừa phát triển nét đẹp về tinh hoa trong kiến trúc Việt. Chúng ta cùng tìm hiểu về kiến trúc và văn hoá của nhà gỗ cổ truyền trong bài viết sau. 

Video nhà gỗ 5 gian truyền thống sân vườn

Xem thêm: Khám phá nét độc đáo trong kiến trúc nhà gỗ truyền thống Bắc Bộ

Tìm hiểu chung về nhà Bắc Bộ xưa       

Nhà Bắc Bộ xưa được xem là biểu tượng về văn hoá và kiến trúc độc đáo. Xin mời quý vị cùng tìm hiểu dưới đây:   

Kiến trúc độc đáo

Nét độc đáo trong kiến trúc nhà gỗ cổ truyền được thể hiện qua các cấu kiện như: cột, vì kèo và xà đảm bảo vững chắc cho ngôi nhà.  

• Hệ thống cột nhà: Nhà gỗ Bắc Bộ có 4 hàng cột như sau: cột cái, cột quân, cột hậu và cột hiên. Từng cột sẽ có vai trò định hình và chịu lực nâng đỡ toàn bộ ngôi nhà được giữ vững kết cấu. 
• Câu đầu và thượng lương: Là những thanh gỗ được đặt ngang ở vị trí cao nhất trên mái nhà. Câu đầu có vai trò kết nối các cột lại với nhau và thượng lương được đặt trên đỉnh mái vừa làm kết cấu vừa mang ý nghĩa về phong thuỷ.
• Vì kèo và xà: Trong kiến trúc nhà Bắc Bộ xưa xà và vì kèo tạo thành bộ khung vững chắc để nâng đỡ mái nhà. Vì kèo là hệ thống giằng giữa của các xà và cột cấu thành nên bộ khung hoàn chỉnh. Xà là những thanh ngang kết nối các cột lại với nhau.
• Vì đốc hiên và kẻ hiên: Vì đốc hiên giúp nâng đỡ cho toàn bộ phần khung của ngôi nhà được vững chắc. Kẻ hiên có chức năng chống đỡ cho mái hiên của nhà gỗ. 

Hoa văn tinh xảo

Nhà Bắc Bộ xưa ấn tượng với những đường nét hoa văn trang trí đẹp tinh xảo trên các cấu kiện như: con lợn, con rường, hệ thống vì, bức lách… Mỗi hoạ tiết thể hiện được tính thẩm mỹ của ngôi nhà, mong ước tốt đẹp cho gia đình và lưu giữ giá trị nghệ thuật đục chạm của ông cha ta. 

Những mẫu hoa văn được nhiều gia chủ ưa chuộng trong kiến trúc nhà gỗ Bắc Bộ phải kể tới: 

• Mẫu hoa văn tứ quý: thường được chạm khắc trên các cấu kiện của nhà gỗ như: cửa bức bàn, khung song ô thoáng, kẻ hiên, cánh cổng nhà gỗ… Mẫu hoa văn tứ quý “tùng – cúc – trúc – mai” đại diện cho bốn mùa hoa lá tươi tốt và có thể được đục hoá hay lồng ghép với những hoa văn khác.
• Mẫu hoa văn lá lật: mẫu hoa văn này thường được đục chạm trên các cấu kiện như: câu đầu, con rường, kẻ hiên, kẻ ngồi… Hoa văn lá lật có ý nghĩa về sự tươi mới và vươn lên trong cuộc sống với những đường nét mềm mại, uyển chuyển.
• Mẫu hoa văn ngũ phúc lâm môn: đó là hình tượng 5 con dơi bao quanh chữ phúc có ý nghĩa cầu may mắn, bình an và hạnh phúc đến với gia chủ.
• Mẫu hoa văn đục chạm hoa sen: có ý nghĩa cho sự thanh cao, tinh khiết và trong trắng thường được đục chạm trên bẩy cò, cửa bức bàn, khung song ô thoáng… 

Cách bố trí nội thất 

Nét độc đáo về nhà Bắc Bộ xưa còn được thể hiện qua cách bố trí nội thất. Nhà gỗ cổ truyền được chia thành các gian theo số lẻ và với từng gian sẽ được bố trí nội thất riêng.     

• Gian chính giữa: là khu vực thờ cúng của gia đình và thường có những đồ thờ nội thất như: bộ tam sư mai điểu dát vàng trên hoành phi câu đối, án gian, đại tự, y môn, ngai vàng, cửa võng…     
• Hai gian cạnh gian thờ: Là nơi tiếp khách và sum họp của gia đình. Tại không gian này sẽ được bố trí bộ trường kỷ, sập gụ và tủ chè được khảm trai sang trọng.   
• Hai gian chái ngoài cùng: Hai bên gian chái ngoài cùng của nhà gỗ cổ truyền thường được ngăn cách với 3 gian giữa bằng tường ốp gỗ. Đây là khu vực sinh hoạt hoặc cất giữ đồ đạc của gia chủ. Đồ nội thất của hai gian này thường là giường ngủ hay tủ quần áo.  

Những lưu ý khi làm nhà Bắc Bộ xưa

Để làm nhà Bắc Bộ xưa quý gia chủ có thể tham khảo những lưu ý dưới đây:   

• Phong cách thiết kế: Lựa chọn phong cách thiết kế nhà gỗ cổ truyền phù hợp với diện tích và nhu cầu sử dụng của gia chủ như: kiến trúc nhà gỗ 3 gian, nhà gỗ 5 gian, nhà gỗ kết hợp nhà ngang, nhà gỗ có sân vườn ao chòi…. Hoặc có thể tham khảo tư vấn tư bên thiết kế thi công để lựa chọn được mẫu nhà gỗ phù hợp.    
• Vật liệu gỗ: Về vật liệu làm nhà gỗ Bắc Bộ thường là các loại gỗ tự nhiên như: gỗ lim, gỗ gõ đỏ, gỗ căm xe, gỗ mít… Gia chủ nên cân nhắc ngân sách để lựa chọn loại gỗ phù hợp khi làm nhà gỗ được bền đẹp.  
• Yếu tố về phong thuỷ: Khi làm nhà gỗ truyền thống gia chủ cũng nên quan tâm tới yếu tố về phong thuỷ để thuận lợi và gặp nhiều may mắn trong quá trình ở. 

Hy vọng với những thông tin chia sẻ ở trên sẽ giúp quý gia chủ nắm rõ hơn về nhà Bắc Bộ xưa về kiến trúc và hoa văn. Nếu quý vị cần được tư vấn làm nhà gỗ truyền thống giá trọn gói, vui lòng liên hệ Nhà Gỗ Phúc Lộc theo hotline 0973 812 666 để được đội ngũ kiến trúc sư hỗ trợ tận tình. 

Thông tin về nhà gỗ Phúc Lộc

Số điện thoại: 0973812666

Nhận tư vấn thiết kế: Th.s kiến trúc sư Nguyễn Huy Khiêm

Xưởng sản xuất: xã Cần Kiệm, huyện Thạch thất, Tp Hà Nội (dưới chân núi chùa Tây Phương)

>Tham khảo những video hay về nhà gỗ cổ truyền Bắc Bộ

>Tham khảo những dự án nhà gỗ cổ truyền đẹp