Sự thú vị của cửa bức bàn nhà gỗ kẻ truyền Bắc Bộ

Trong kiến trúc nhà gỗ kẻ truyền Bắc Bộ, cửa bức bàn có tác dụng che chắn. Đây là mẫu cửa được làm từ gỗ, thường gặp nhiều ở đình chùa, nhà thờ họ, nhà từ đường . Mang giá trị văn hóa và thể hiện gu thẩm mỹ của gia chủ. Mời bạn cùng tìm hiểu thêm những điều thú vị về cửa bức bàn nhà gỗ kẻ truyền trong nội dung bài viết dưới đây.

Video hoàn thiện công trình nhà gỗ 5 gian 26 cột

Đôi nét về cửa bức bàn là gì?

Cửa bức bàn là một cấu kiện có trong kiến trúc nhà gỗ cổ truyền, được đặt giữa hai cột của gian nhà, có vai trò ngăn cách không gian sinh hoạt bên trong và bên ngoài. Bộ cửa này thường có nhiều cánh, số lượng cánh cửa thường là số chẵn như: 2, 4 hoặc 6, tùy theo diện tích của ngôi nhà. Phổ biến nhất là cửa bức bàn 4 cánh, các cánh cửa này được nối với nhau bằng cối quay, dễ dàng tháo rời khi cần thiết.

Cửa bức bàn của ngôi nhà được làm theo kiểu pano đặc
Cửa bức bàn của ngôi nhà được làm theo kiểu pano đặc

Ban đầu, cửa bức bàn chỉ được tạo ra để che chắn. Tuy nhiên, theo thời gian, trong quá trình phát triển của nhà gỗ kẻ truyền Bắc Bộ, cửa bức bàn đã được cải tiến để trở nên thẩm mỹ hơn và mang nhiều ý nghĩa văn hóa sâu sắc.

Cửa bức bàn nhà gỗ cổ truyền có cấu tạo như sau:

  • Cánh cửa bức bàn: Có hai loại cửa, đó là cửa ghép thường dùng cho nhà ở, nhà từ đường và cửa thượng song hạ bản sử dụng ở đình chùa hoặc nhà thờ họ.
  • Cối cửa bức bàn: Cối quay có thể tháo rời, giúp việc di chuyển cánh cửa dễ dàng khi cần thiết mà không bị xô lệch hay xệ cánh.
  • Khóa cửa bức bàn: Trước đây, khóa cửa bức bàn thường dùng then cài và thanh chốt, nhưng hiện nay đã thay bằng khóa kim loại để tăng tính an toàn cho ngôi nhà.

Ý nghĩa của cửa bức bàn trong nhà gỗ kẻ truyền bắc bộ

Trong kiến trúc nhà gỗ kẻ truyền Bắc Bộ, cửa bức bàn đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ ngôi nhà. Góp phần tạo nên sự sang trọng, bề thế cho công trình và mang ý nghĩa văn hóa sâu sắc.

Giúp bảo vệ căn nhà gỗ kẻ truyền Bắc Bộ 

Cánh cửa bức bàn là một nét đẹp văn hóa độc đáo và góp phần quan trọng trong việc bảo vệ nhà gỗ kẻ truyền Bắc Bộ. Cánh cửa bức bàn rất vững chắc, giúp ngôi nhà tránh khỏi các tác động của thời tiết như nắng nóng, mưa gió, bảo vệ không gian sống bên trong. Bên cạnh đó, cửa bức bàn còn đóng vai trò quan trọng trong việc chống trộm cắp, tăng cường an ninh cho ngôi nhà, mang lại cảm giác an toàn cho những người sống trong nếp nhà gỗ.

Mang đến vẻ đẹp cho ngôi nhà

Cửa bức bàn trong nhà gỗ cổ truyền được làm bằng gỗ tự nhiên cùng những hoa văn chạm khắc tinh xảo, toát lên vẻ đẹp sang trọng, đẳng cấp cho ngôi nhà cổ. Các hoa trên cửa bức bàn thường mang đậm nét văn hóa và tín ngưỡng dân gian như: tứ quý, tứ linh, ngũ phúc lâm môn, lá cổ.

Cửa bức bàn dát vàng với những hoa văn chạm khắc tinh xảo
Cửa bức bàn dát vàng với những hoa văn chạm khắc tinh xảo

Mang ý nghĩa văn hóa cao

Ngưỡng cửa bức bàn thường sẽ được thiết kế cao hơn ngưỡng cửa bình thường. Vậy nên, khi chúng ta bước vào bên trong nhà cần cúi mình mới qua được. Điều này thể hiện sự tôn trọng đối với gia chủ và sự tôn kính đối với gia tiên trong nhà. Đây là một nét văn hóa rất ý nghĩa của người Việt, đã được duy trì qua nhiều thế hệ.

Hoa văn trên cửa bức bàn nhà gỗ kẻ truyền bắc bộ

Một trong những yếu tố làm cho cửa bức bàn trở nên thẩm mỹ và mang giá trị nghệ thuật cao đó là hoa văn đục chạm. Các hoa văn này không chỉ đẹp mà còn thể hiện nhiều ý nghĩa, mong cầu của gia chủ về những điều tốt đẹp. Một số hoa văn thường thấy trên cửa bức bàn nhà gỗ kẻ truyền Bắc Bộ đó là.

Hoa văn tứ quý

Hoa văn tứ quý bao gồm 4 loại cây: tùng – cúc – trúc – mai tượng trưng cho 4 mùa xuân – hạ – thu – đông. Hình ảnh hoa văn tứ quý được đục chạm trên phần pano phía dưới cửa bức bàn. Thể hiện sự tươi tốt và rực rỡ, mong cầu sự may mắn, tài lộc đến cho gia chủ.

Cửa bức bàn được đục tứ quả
Cửa bức bàn được đục tứ quả đào lê thủ lựu

Hoa văn hoa sen

Hoa sen cũng là một trong những hình ảnh được đục chạm trên cấu kiện cửa bức bàn nhà gỗ kẻ truyền Bắc Bộ. Mặc dù hoa văn này không quá phức tạp, nhưng các nét chạm khắc phải mềm mại và có độ nông sâu phù hợp. Hoa sen là quốc hoa của Việt Nam, chạm khắc hoa văn này trên cửa bức bàn thể hiện cho sự tinh túy và thanh khiết trong cuộc sống

Cửa bức bàn đục chạm hoa sen
Cửa bức bàn đục chạm hoa sen

Hoa văn ngũ Phúc lâm môn

Hoa văn ngũ Phúc lâm môn được chạm khắc ở phần pano phía trên cửa bức bàn, với hình ảnh 5 con dơi bay quanh chữ Phúc. Mẫu hoa văn này biểu thị mong ước của con người, hy vọng có được 5 phúc phần trong cuộc sống: Phúc, Lộc, Thọ, Khang, Ninh.

Cửa bức bàn nhà gỗ đục chạm trên ngũ phúc lâm môn
Cửa bức bàn nhà gỗ đục chạm trên ngũ phúc lâm môn

Cửa bức bàn nhà gỗ kẻ truyền Bắc Bộ có tác dụng che chắn, bảo vệ ngôi nhà và là biểu tượng cho tinh hoa văn hóa của người Việt. Cấu kiện được chạm khắc những hoa văn tinh xảo ẩn chứa những triết lý sâu sắc về cuộc sống, ước mơ và mong muốn của gia chủ. Để biết thêm thông tin hoặc có nhu cầu thi công cửa Bức bàn nhà gỗ, bạn có thể liên hệ với Nhà Gỗ Phúc Lộc để được tư vấn chi tiết.

Thông tin về nhà gỗ Phúc Lộc

Số điện thoại: 0973812666

Nhận tư vấn thiết kế: Th.s kiến trúc sư Nguyễn Huy Khiêm

Xưởng sản xuất: xã Cần Kiệm, huyện Thạch thất, Tp Hà Nội (dưới chân núi chùa Tây Phương)

>Tham khảo những video hay về nhà gỗ cổ truyền Bắc Bộ

>Tham khảo những dự án nhà gỗ cổ truyền đẹp

Gọi ngay